نوع مقاله : Original Articles

چکیده

مقدمه: استئوماتیت آفتی عودکننده، یکی از اختلالات شایع مخاط دهان است. به نظر می‌رسد بیماران مبتلا به زخم‌های آفتی عودکننده دهان از کاهش تحمل دهانی که منجر به آسیب اپی‌تلیوم می‌شود، رنج می‌برند. هدف از این مطالعه، اندازه‌گیری میزان کورتیزول بزاق در بیماران مبتلا به زخم‌های آفتی عودکننده دهان بود.مواد و روش‌‌ها: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی، 20 بیمار مبتلا به زخم‌های آفتی مینور با تاریخچه حداقل سه بار عود زخم در سال، انتخاب شدند. به منظور جمع آوری بزاق در بیماران، از روش Spitting استفاده شد. غلظت کورتیزول بزاق در روز اول و هفتم پس از پیدایش زخم آفتی اندازه‌گیری شد. هر بیمار، هم به عنوان مورد و هم به عنوان شاهد انتخاب شد. همچنین نمونه‌های بزاق، پس از بهبودی کامل زخم‌ها نیز جمع‌آوری شد. نمونه‌های بزاق بین ساعت 9 تا 10 صبح جمع‌آوری و توسط روش الیزا بررسی شد. اطلاعات با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون‌های Repeated measurement ANOVA و Paired t-test تجزیه و تحلیل شد.یافته‌‌ها: میانگین غلظت کورتیزول بزاق در روز اول بروز زخم آفتی µg/dl 72/2 و در مرحله سلامت کامل بیماران µg/dl 37/3 و اختلاف از نظر آماری معنی‌دار بود (002/0 = p value). غلظت کورتیزول بزاق در مرحله سلامت کامل بیماران µg/dl 37/3 و در روز هفتم بروز زخم آفتی µg/dl 6/2 و اختلاف از نظر آماری معنی‌دار بود (001/0 = p value). اختلاف بین میانگین سطح کورتیزول بزاق در روز اول و روز هفتم بروز زخم آفتی از نظر آماری معنی‌دار نبود (304/0 = p value).نتیجه‌‌گیری: نتایج نشان داد که میانگین سطح کورتیزول بزاق در ابتدای بیماری و در مرحله فعال یا اولسراتیو به طور شاخص کمتر از میانگین کورتیزول در مرحله بهبودی کامل بود. به نظر می‌رسد که سطح کورتیزول می‌تواند نقش مهمی در کاهش التهاب زخم آفتی داشته باشد و اختلال در ترشح کورتیزول در بیماران با زخم‌های آفتی عودکننده دهان، می‌تواند منجر به افزایش شیوع و شدت بروز زخم‌های آفتی گردد. کلید واژه‌ها: زخم‌های آفتی عودکننده، هیدرو کورتیزون، بزاق        

عنوان مقاله [English]

A study on salivary cortisol level in patients with recurrent aphthous stomatitis during both ulceration and ulcer free periods

چکیده [English]

Introduction: Recurrent Aphthous Stomatitis (RAS) is one of the most common oral mucosal disorders. RAS patients show a decline in oral tolerance which leads to epithelial damage. Cortisol secretion in such patients may not be enough to suppress cytotoxic reactions against oral epithelium. The aim of this study was to measure salivary cortisol level during both ulceration and ulcer free phases of the disease. Materials and Methods: In this analytic-descriptive study, a total of 20 patients having minor oral aphthi with a history of at least three times oral ulceration in one year were included.Saliva samples were collected through spitting. The salivary concentration level of cortisol was measured on the first and 7th days from the appearance of aphthous ulcers, every patient was considered as both case and control. Sampling was repeated when ulcers were completely healed. The saliva samples were collected between 9 and 10 am and were analyzed via Enzyme-Linked Immunosorbent Assay (ELISA). The collected data were statistically analyzed on a computer through repeated measurement ANOVA and paired t-tests using SPSS software.(α = 0.05)Results: The mean concentration of salivary cortisol on the first day of aphthous appearance was 2.72 . However after complete healing of the ulcers, it rose to 3.37 .  The difference these values were shown to be statistically significant (p value=0.002). The mean concentration level of salivary cortisol on the 7th day from aphthous appearance (2.6 ) was also significantly different from the aphthous Free State. (p value = 0.001). Mean cortisol concentration level on the first and 7th days from the appearance of aphthous ulcer did not show a significant difference (p value = 0.304).Conclusion: The results showed that the mean salivary cortisol level at the beginning of the disease as well as during its active ulcerative period (acute phase) were significantly lower than in aphthous free periods. It seems that cortisol plays a key role in reducing aphthous ulcer inflammation. Impaired cortisol secretion in RAS patients may cause an increased rate of incidence and severity of aphthous ulcers. Key words: Recurrent aphthous ulcer, Saliva, Hydrocortisone