نوع مقاله : Case Report

چکیده

مقدمه: تولید بیش از حد هورمون پاراتیروئید، بیماری هیپر پاراتیروئیدیسم را ایجاد می‌کند که به سه دسته اولیه، ثانویه و ثالثیه تقسیم می‌شود. هیپر پاراتیروئیدیسم ثالثیه به ندرت در تعدادی از بیماران مبتلا به هیپر پاراتیروئیدیسم ثانویه به دنبال بیماری‌های کلیوی طولانی مدت و مزمن و متعاقب هیپرپلازی خود به خود یا آدنوم یک یا چند غده پاراتیروئید ایجاد می‌شود. علایم سه‌گانه کلاسیک بیماری هیپر پاراتیروئیدیسم شامل سنگ‌های کلیوی، تغییرات استخوانی و زخم‌های دوازدهه در این نوع نیز مشاهده می‌شود. گاه برخی از ضایعات ژانت سل فکین با هیپر پاراتیروئیدیسم در ارتباط است. شرح مورد: بیمار خانمی 56 ساله بود که با شکایت از وجود یک ضایعه برجسته در تنه فک پایین مراجعه کرده بود. سابقه پزشکی بیمار نشان داد که مبتلا به بیماری مزمن کلیوی است. با توجه به یافته‌های بالینی، آزمایشگاهی، رادیوگرافی و بافت‌شناسی، تشخیص ژانت سل گرانولوما مرتبط با هیپر پاراتیروئیدیسم ثالثیه مطرح گردید. نتیجه‌گیری: در هیپر پاراتیروئیدیسم ثانویه که در بیماران کلیوی یا بیمارانی که مدت‌های طولانی تحت درمان دیالیز قرار داشتند ایجاد می‌شود، میزان کلسیم خون طبیعی یا کمتر از میزان معمول بوده است و میزان فسفر و آلکالین فسفاتاز افزایش می‌یابد. در هیپر پاراتیروئیدیسم ثالثیه، مشابه با هیپر پاراتیروئیدیسم اولیه، میزان کلسیم و آلکالین فسفاتاز افزایش و میزان فسفات کاهش می‌یابد. در همه انواع هیپر پاراتیروئیدیسم، تغییرات استخوانی که مهم‌ترین آن‌ها ضایعه ژانت سل گرانولوماست، روی می‌دهد. کلید واژه‌ها: ژانت سل گرانولوما، هیپر پاراتیروئیدیسم، آلکالین فسفاتاز

عنوان مقاله [English]

A case report of multiple giant cell granulomas related to tertiary hyperparathyroidism

چکیده [English]

Introduction: Excessive secretion of parathyroid hormone results in hyperparathyroidism which is classified into primary, secondary and tertiary categories. Tertiary hyperparathyroidism develops rarely in some patients with secondary hyperparathyroidism due to long-term and persistent renal disease and consequently autonomous hyperplasia or adenoma of one or more parathyroid glands. Classic triad signs of hyperparathyroidism, including renal stones, osseous changes and duodenal ulcers are also observed in this type. Sometimes giant cell granulomas of jaws are related to hyperparathyroidism. Case report: The patient was a 56-year-old female complaining of a prominent lesion in the left mandibular body. The medical history of the patient indicated chronic renal disease. Based on clinical, laboratory, radiographic and histopathological findings, a diagnosis of giant cell granuloma related to hyperparathyroidism was suggested. Conclusion: In secondary hyperparathyroidism that develops in renal patients or patients undergoing long-term dialysis, blood calcium levels are normal or below normal, but phosphorus and alkaline phosphatase levels increase. In tertiary hyperparathyroidism, similar to primary hyperparathyroidism, calcium and alkaline phosphatase levels increase but phosphorus levels decrease. In all types of hyperparathyroidism, osseous changes occur, the most significant of which is giant cell granuloma.   Key words: Alkaline phosphatase, Giant cell granuloma, Hyperparathyroidism