نوع مقاله : Original Articles

چکیده

مقدمه: توجه به موقعیت و شکل کانال مندیبل برای جلوگیری از وقوع مشکلات در جراحی‌‌های فک پایین ضروری است. هدف از این پژوهش، تعیین فراوانی موقعیت فوقانی تحتانی کانال مندیبل و تنوع‌های آناتومیک آن در رادیوگرافی پانورامیک بیماران بالای 18 سال مراجعه‌ کننده به دانشکده دندان‌پزشکی خوراسگان اصفهان بود. مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی، 260 کلیشه جهت بررسی تنوع‌های موقعیت کانال مندیبل بررسی شدند. مشخصات فردی بیمار، نوع کانال از نظرموقعیت، مطابق با تقسیم‌بندی نورتجه (موقعیت بالا، پایین یا حد وسط نسبت به اپکس دندان مولر اول و بوردر تحتانی مندیبل)، فاصله بوردر فوقانی لینگولا تا مرکز راموس، وجود کانال دو شاخه، شکل و سمت درگیری، وجود اختلال در بی‌حسی و یا دندان غایب در سمت کانال دو شاخه ثبت گردید. اطلاعات توسط نرم‌افزار 10SPSS با آزمون 2χ تجزیه و تحلیل شد (05/0 = α). یافته‌ها: شایع‌ترین نوع کانال، کانال‌های با موقعیت حد وسط در ناحیه مولر اول بودند (8/55 درصد). کانال‌های با موقعیت پایین، رتبه دوم (35 درصد) و کانال‌های با موقعیت بالا، کمترین فراوانی را داشتند (2/9 درصد). بین درصد فراوانی انواع موقعیت کانال مندیبل نسبت به اپکس دندان مولر اول، اختلاف آماری معنا‌دار مشاهده نشد (14/0 = p value). میانگین فواصل بوردر فوقانی لینگولا تا مرکز راموس، در کانال‌های با موقعیت پایین 7/10 میلی‌متر، در کانال‌های با موقعیت حد وسط 35/11 میلی‌متر و در کانال‌های با موقعیت بالا، 87/10 میلی‌متر بود که تفاوت آماری معنا‌‌داری بین فاصله لینگولا تا مرکز راموس در انواع موقعیت‌ها مشاهده نشد (14/0 = p value). نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج مطالعه حاضر در رادیوگرافی پانورامیک بین درصد فراوانی انواع موقعیت کانال مندیبل نسبت به اپکس دندان مولر اول و همچنین بین فاصله لینگولا تا مرکز راموس در کانال‌هایی با موقعیت متفاوت، اختلافی وجود ندارد. انجام مطالعه مشابه با تهیه سی‌تی‌اسکن توصیه می‌شود. کلید واژه‌ها: عصب دندانی تحتانی، پرتو‌نگاری پانورامیک، مندیبل.

عنوان مقاله [English]

Evaluation of superior-inferior position of mandibular canal and its anatomic variations on panoramic radiographs in patients over 18 referring to Khorasgan Dental School

چکیده [English]

Introduction: Attention to the location and the shape of mandibular canal is necessary to prevent problems during mandibular surgeries. This study was determined the prevalence of superior-inferior position of mandibular canal and its anatomic variations on panoramic radiographs in patients over 18 referring to Khorasgan Dental School.Materials and methods: In this descriptive-analytical study 260 radiographs were examined for variations in the position of mandibular canal. The subjects’ personal data, type of mandibular canal regarding its position based on Nortje‘s classification (high, low or intermediate position in relation to the apex of the first molar root and inferior border of the mandible), the distance from the superior border of lingula to the center of the ramus, existence of bifid canal and its shape and side and existence of anesthesia problems or impacted teeth on the same side as the bifid canal, were recorded. Data was analyzed by SPSS 10, using chi-squared test (α=0.05).Results: The most common canals in relation to their position relative to the first molar area, in descending order, were canals in middle position (55.8%), in the low position (35%), and in the high position (9.2%), respectively. No statistically significant differences were observed between the frequency distributions of canal positions (p value = 0.14%). The average distances from the superior border of lingula to the center of the ramus, in low position, middle position, and high position canals were 10.7, 11.35, and 10.87 mm, with no statistically significant differences (p value = 0.14). Conclusion: According to the results, there were no statistically significant differences between the frequency distributions of different positions of mandibular canals in relation to the root apex of the first molar and also between the distances from the lingual to the center of the ramus. Similar studies using CT scan technique are recommended. Key words: Inferior alveolar nerve, Mandible, Panoramic radiography.