نوع مقاله : Original Articles

چکیده

مقدمه: عصب دندانی تحتانی، مسؤول عصب‌دهی حسی دندان‌ها و استخوان فک پایین است. داشتن اطلاعات دقیق از محل سوراخ مندیبل بسیار مهم است. این محل علاوه بر داشتن اهمیت در ایجاد بی‌حسی در عصب مذکور، در بسیاری از جراحی‌های دهان و فک در معرض آسیب است. هدف مطالعه حاضر، بررسی دقت رادیوگرافی پانورامیک در تعیین موقعیت سوراخ مندیبل بود. مواد و روش‌ها: در این مطالعه مقطعی و بدون جهت، 50 رادیوگرافی پانورامیک ولترال سفالومتری از افراد بین سنین 30-25 ساله مراجعه کننده به کلینیک افضل شهر اصفهان در بهار سال 1391 جمع‌آوری گردید. با استفاده از کولیس فاصله مرکز سوراخ مندیبل تا پلن اکلوزال و لبه قدامی راموس تعیین شد. داده‌ها توسط آنالیزهای آماری t و ضریب پایایی در نرم‌افزار SPSS نسخه 5/11 تجزیه و تحلیل شد (05/0 = α). یافته‌ها: آزمون t نشان داد که میانگین فاصله سوراخ مندیبل تا پلن اکلوزال (004/0 = p value) و فاصله آن تا لبه قدامی راموس (001/0 > p value) در رادیوگرافی پانورامیک نسبت به مقادیر واقعی به دست آمده از رادیوگرافی لترال سفالومتری به طور معنی‌داری بیشتر است. بین فاصله سوراخ مندیبل تا پلن اکلوزال در رادیوگرافی پانورامیک و مقادیر واقعی به دست آمده از رادیوگرافی لترال سفالومتری مشابهت وجود داشت (0001/0 > p value، 8315/0 = r). همچنین بین فاصله سوراخ مندیبل تا لبه قدامی راموس در رادیوگرافی پانورامیک و مقادیر واقعی به دست آمده از رادیوگرافی لترال سفالومتری مشابهت وجود داشت (0001/0 > p value، 9126/0 = r). نتیجه‌گیری: با توجه به محدودیت‌های این مطالعه می‌توان بیان نمود که رادیوگرافی پانورامیک در هر دو بعد افقی و عمودی نتایج مشابهی با تکنیک استاندارد لترال سفالومتری دارد و با رعایت اصول می‌توان برای تعیین محل سوراخ مندیبل از آن استفاده کرد. کلید واژه‌ها: مندیبل، رادیوگرافی پانورامیک، عصب دندانی تحتانی

عنوان مقاله [English]

Accuracy of panoramic radiographs in determining the distance between mandibular foramen and occlusal plane and anterior border of ramus

چکیده [English]

Introduction: Inferior alveolar nerve is responsible for the sensory innervation of the mandible and its teeth. Knowledge about the exact location of mandibular foramen is very important due to its important role in the success of mandibular block injection and possibility of nerve injuries during oral and maxillofacial surgeries. The aim of this study was to evaluate the accuracy of panoramic radiographs in determining the location of mandibular foramen. Materials and Mmethods: In this random cross-sectional study 50 panoramic and lateral cephalometric radiograms were collected from patients, 20‒50 years of age, referring to Afzal Dental Clinic in Esfahan in spring 2012. Measurements were taken by a caliper from the center of the foramen to the occlusal plane and anterior border of ramus. Data was analyzed by t-test and intraclass correlation coefficient (ICC) using SPSS 11.5 (α=0.05).    Results: According to t-test, mean distances from the center of the foramen to the occlusal plane (p value = 0.04) and to the anterior border of ramus (p value < 0.001) on panoramic radiographs were significantly greater than the actual distances measured on lateral cephalograms. In addition, there were similarities between the distances from the mandibular foramen to the occlusal plane (p value < 0.001, r = 0.8315) and the anterior border of ramus (p value < 0.001, r = 0.9126) on panoramic radiographs and the actual distances measured on lateral cephalograms.    Discussion: Under the limitations of the present study, it can be concluded that measurements on panoramic radiographs are similar to those on lateral cephalograms in both anteroposterior and vertical dimensions and on the condition that radiographic principles are observed they can be used to determine the location of mandibular foramen.   Key words: Inferior alveolar nerve, Mandible, Panoramic radiography