نوع مقاله : مقاله‌های پژوهشی

چکیده

مقدمه: شناسایی عوامل تأثیرگذار بر اتخاذ رفتارهای بهداشت دهان در بیماران دیابتی گامی کلیدی در ارتقای سلامت دهان است. بنابراین، هدف مطالعه حاضر تعیین عوامل پیش‌بینی کننده رفتارهای بهداشت دهان در دیابتی‌ها با استفاده از الگوی ارتقای سلامت پندر بود.
مواد و روش‌ها: در یک مطالعه توصیفی- مقطعی با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی و مستمر، 256 بیمار دیابتی بطور داوطلبانه در مطالعه شرکت کردند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسش‌نامه خودگزارشی محقق‌ساخته با هدف اندازه‌گیری سازه‌های مرتبط با الگوی ارتقای سلامت پندر در حوزه سلامت دهان و دندان در بیماران دیابتی به کار گرفته شد. در پایان، داده‌ها با استفاده از آزمون‌ آنالیز واریانس یک‌طرفه، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی ارزیابی شدند (α = 0/05).
یافته‌ها: فراوانی رفتار مسواک زدن در بیماران 0/73 ± 1/14 بار در روز بود. با افزایش سطح تحصیلات، رفتارهای خودمراقبتی بهداشت دهان (r = 0/118)، منافع درک شده (r = 0/107) و تعهد به عمل (r = 0/130) افزایش یافت. به استثنای ارتباط بین سازه هنجارهای بین فردی، الگو سازی بین فردی با بهداشت دهان و خود کارآمدی با احساس منفی و منافع درک شده، همبستگی همه‌ی متغیرهای مدل پندر با بهداشت دهان معنی‌دار بود‌. سازه‌‌های مدل %48/3 واریانس رفتار بهداشت دهان را در بیماران دیابتی پیش‌بینی نمود.
نتیجه‌گیری: در طراحی مداخلات آموزشی در حوزه‌ی بهداشت دهان و دندان بیماران دیابتی، بر شناسایی موانع و علل ضعف خود کارآمدی و استراتژی‌های ارتقای آن و پررنگ‌سازی نقش سازه تعهد برای عمل به منظور اثربخشی حداکثری برنامه‌های آموزشی تأکید می‌شود.
کلید واژه‌ها: بهداشت دهان، دیابت شیرین، خودکارآمدی، نگرش، آموزش بهداشت.

عنوان مقاله [English]

Factors predicting oral health-related behaviors in diabetic patients using Pender’s Oral Health Promotion Model

چکیده [English]

Introduction: Identification of factors affecting oral health behaviors is a key step for promotion of oral health in diabetic patients. The aim of the present study was to determine factors predicting oral health behaviors in diabetic patients, using the Pender's Oral Health Promotion Model.
Materials & Methods: A total of 256 diabetic patients were included in this cross-sectional study voluntarily using a continuous random sampling technique. A self-report researcher-designed questionnaire was used to collect data in order to measure the constructs related to Pender's Oral Health Promotion Model in diabetic patients. Data was analyzed with one-way ANOVA, Pearson’s correlation coefficient and linear regression (α = 0.05).
Results: The frequency of toothbrushing behavior in patients was 1.14 ± 0.73 times daily. Self-care behaviors related to oral health (r = 0.118), perceived benefits (r = 0.107) and the commitment to action (r = 0.130) increased with an increase in educational level. All the variables exhibited significant correlation with Pender’s Oral Health Promotion model, except for the correlations between interpersonal construct norms and interpersonal modeling and oral health, and correlations between self-efficacy and negative fillings and perceived benefits. The Model predicted 48.3% of the variance in oral health behaviors in diabetic patients.
Conclusion: The emphasis is on identifying barriers and weaknesses of self-efficacy and strategies to promote it and maximize the role of structural commitment to actions in order to increase the efficacy of educational programs for diabetic patients.
Key words: Attitude, Diabetes mellitus, Health education, Oral Health, Self-efficacy.