نوع مقاله : مقاله‌های پژوهشی

چکیده

مقدمه: شواهد نشان‌ دهنده نقش استرپتوکوک‌های گروه موتانس و لاکتوباسیل‌ها در شروع و پیشرفت پوسیدگی دندان می‌باشد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر برخی ترکیبات طبیعی بر تشکیل بیوفیلم توسط عوامل مسبب پوسیدگی و مقایسه اثر آن با سه دهان‌شویه گیاهی بود.
مواد و روش‌ها: در این پژوهش آزمایشگاهی، از ترکیبات طبیعی (سرکه، گلاب و عسل) و دو سویه استرپتوکوکوس (استرپتوکوکوس موتانس و استرپتوکوکوس سوبرینوس) استفاده شد. ابتدا میزان چسبندگی و قدرت تشکیل بیوفیلم سویه‌های پاتوژن و در مرحله بعد اثر این ترکیبات بر قدرت تشکیل و حذف بیوفیلم مورد بررسی قرار گرفت. در هر دو آزمایش از روش میکروتیترپلیت استفاده شد. همچنین اثر مهاری این ترکیبات بر رشد استرپتوکوک‌ها بررسی شد. در نهایت اثر این ترکیبات با سه دهان‌شویه گیاهی مقایسه شد. داده‌ها توسط نرم افزارهای SPSS نسخه 15 (version 15, SPSS Inc., Chicago, IL) (با استفاده از روش آزمون میانگین دو جامعه مستقل) و Excel در سطح اطمینان (0/05 > p value) مورد تحلیل آماری قرار گرفت.
یافته‌ها: استرپتوکوکوس موتانس چسبندگی قوی (جذب نوری 2/5) و استرپتوکوکوس سوبرینوس چسبندگی متوسط (جذب نوری 1/53) داشت. سرکه، گلاب و عسل به ترتیب به میزان 66/45، 66/18 و 66/43 درصد، باعث کاهش تشکیل بیوفیلم توسط استرپتوکوکوس موتانس شد. مقایسه اثر ترکیبات طبیعی و دهان‌شویه‌های گیاهی نشان داد که سه دهان‌شویه اختلاف معنی‌داری را در کاهش اتصال عوامل بیماری‌زا نداشتند (0/05 < p value). گلاب، نسبت به موارد ذکر شده اثر کمتری در کاهش اتصال عوامل بیماری‌زا نشان داد. نتایج حاکی از اثر مهاری سرکه و سه دهان‌شویه بر رشد استرپتوکوک‌ها بود.
نتیجه‌گیری: این ترکیبات طبیعی به ویژه سرکه و در مرحله بعد عسل توانایی کاهش قدرت تشکیل بیوفیلم توسط سویه‌های پاتوژن را دارند. در نتیجه استفاده از این ترکیبات از طریق کاهش اتصال استرپتوکوک‌ها می‌تواند در پیشگیری و کنترل پوسیدگی‌دندان مؤثر باشد.
کلید واژه‌ها: پوسیدگی ‌دندان، استرپتوکوکوس موتانس، استرپتوکوکوس سوبرینوس، ترکیبات بیولوژیک، دهان‌شویه گیاهی.

عنوان مقاله [English]

Evaluation of the effects of honey, vinegar and rosewater on adhesion and biofilm formation of Streptococcus mutans and Streptococcus sobrinus

چکیده [English]

Introduction: Evidence indicates the role of mutans streptococci (especially Streptococcus mutans and Streptococcus sobrinus) and Lactobacilli in initiation and development of dental caries. The aim of this study was to investigate the effects of some natural compounds on biofilm formation and growth of Streptococcus mutans and Streptococcus sobrinus and compare their effects with three herbal mouthwash products.
Materials & Methods: In this laboratory study, natural products (honey, vinegar and rosewater) and two strains of Streptococcus (S. mutans, S. sobrinus) were used. First the adherence and biofilm formation of the pathogenic strains were investigated and then the effects of natural products on adhesion of pathogens was evaluated. In both teats, microtiter plate assay was used. In addition, the inhibitory effects of these compounds on the growth of Streptococci were investigated. Finally, the effects of these compounds were compared with those of three herbal mouthwash products. Data were analyzed with SPSS 15 using independent-samples test and Excel software program. Statistical significance was defined at p value < 0.05.
Results: S. mutans and S. sobrinus expressed strong (OD=2.5) and moderate (OD=1.53) adherence, respectively. Vinegar, rosewater and honey reduced biofilm formation by Streptococcus mutans up to 66.45%, 66.18% and 66.43%, respectively. Comparison of natural compounds and herbal mouthwash products showed that the three mouthwashes did not have significant differences (p value < 0.05) in reducing pathogen binding. Rosewater was less effective than the other compounds in the reduction of pathogen binding. The results indicated that vinegar and the three mouthwashes had inhibitory effects on the growth of Streptococci.
Conclusion: Observations showed that these natural compounds, particularly vinegar and then honey, were able to reduce biofilm formation by cariogenic pathogens. Therefore, use of these compounds can be effective in preventing and controlling dental caries by reducing the binding of Streptococci.
Key words: Dental caries, Streptococcus mutans, Streptococcus sobrinus, Biological products, Herbal oral rinse.