نوع مقاله : مقاله‌های پژوهشی

چکیده

مقدمه: سواد سلامت دهان، یکی از تعیین‌ کننده‌های مهم سلامت دهان و دندان است. با توجه به اهمیت این موضوع در برنامه‌ریزی برای ارتقای سلامت دهان جامعه، این مطالعه با هدف بررسی سواد سلامت دهان شهروندان شهر اصفهان انجام گردید.
مواد و روش‌ها: این مطالعه‌ی مقطعی بر روی 758 نفر از شهروندان بزرگسال اصفهان، با نمونه‌گیری تصادفی ساده انجام شد. اطلاعات با استفاده از پرسش‌نامه جمع‌آوری گردید که شامل 17 سؤال سواد سلامت دهان در چهار بخش درک مطلب خواندن، درک اعداد، گوش دادن و تصمیم‌گیری؛ سه سؤال در مورد رفتارهای سلامت دهان؛ سؤالاتی در مورد منابع کسب اطلاعات سلامت دهان، خودارزیابی وضعیت سلامت دهان، سن، جنس و تحصیلات بود. شهروندان به سه گروه دارای سواد سلامت دهان ناکافی (0-9)، مرزی (10-11) و کافی (12-17) نقسیم شدند. از آزمون‌های T-test، ANOVA، پس‌آزمون LSD (Least significant difference)، Chi square،Spearman  و رگرسیون خطی چند متغیره با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه‌ی 23 جهت تحلیل آماری داده‌ها استفاده شد.
یافته‌ها: از شهروندان اصفهانی، 53 درصد دارای سواد سلامت دهان کافی بودند. میانگین نمره‌ی سواد سلامت دهان افراد 11/1 (انحراف معیار 4/3) از 17 بود. سواد سلامت دهان خانم‌ها، بزرگسالان مسن‌تر و افراد دارای تحصیلات بالاتر بیشتر بود (0/05 > p value). افرادی که رفتارهای سلامت دهان مطلوب‌تری گزارش کردند، سواد سلامت دهان بالاتری نسبت به سایرین داشتند (0/006 = p value). همچنین افرادی که وضعیت سلامت دهان خود را ضعیف ارزیابی کردند در مقایسه با دو گروه دیگر، سواد سلامت دهان پایین‌تری داشتند (0/006 = p value). بیشترین منابع کسب اطلاعات سلامت دهان شهروندان اصفهانی به ترتیب دندان‌پزشک، رادیو- تلویزیون و اینترنت بود.
نتیجه‌گیری: سواد سلامت دهان شهروندان اصفهانی در این مطالعه ناکافی بود. لازم است متولیان سلامت دهان، برنامه‌ریزی‌های لازم را برای بهبود سواد سلامت دهان جامعه انجام دهند.
کلید واژه‌ها: سواد سلامت، سواد سلامت دهان، سلامت دهان و دندان

عنوان مقاله [English]

Assessing oral health literacy among the residents of Isfahan in 2014‒2015

چکیده [English]

Introduction: Oral health literacy (OHL) is one of the most important determinants of oral health. Given the importance of the subject in program planning for promotion of the oral health of the community, this study evaluated OHL among citizens in Isfahan, Iran.
Materials & Methods: This cross-sectional study was conducted on 758 adults living in Isfahan, who were selected by simple random sampling technique. Data were collected with the use of a questionnaire which consisted of 17 questions on OHL in 4 sections of reading comprehension, perception of numbers, listening and decision making. There were 3 questions on oral health behaviors; a question on potential sources for oral health information, the self-assessment of oral health of participants as well as age, sex and education. The citizens were categorized into three groups with inadequate OHL (0‒9), borderline (10‒11) and adequate OHL (12‒17). T-test, ANOVA, LSD tests, chi-squared, Spearman’s coefficient and multivariate linear regression were applied for statistical analyses verbal consents were achieved.
Results: Of participants, 53% had adequate OHL. The mean (SD) of OHL was 11.1 (4.3) of a total of 17. Woman, older adults and those with higher education scored higher for OHL (p value < 0.05). The score of OHL was higher among those who reported favorable oral health behaviors (p value = 0.006). In addition, participants who believed they had a poor oral health status had low OHL scores compared to the other two groups. Dentists, radio and television, and the internet were the main sources of oral health information of citizens in Isfahan.
Conclusion: The study showed insufficient OHL among Isfahan citizens. Health policy maker should have prepare oral health programs to promote OHL in the community.
Key words: Health literacy, Oral health, Oral health literacy.