نوع مقاله : مقاله‌های پژوهشی

نویسندگان

• مسعود ساعتچی ¹
• حمید مظاهری ²
• بهناز عبادیان ³
• فرزاد قاسمی ⁴
• مصطفی نجفی ⁵

¹ استاد، مرکز تحقیقات دندان‌پزشکی، گروه اندودانتیکس، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.

² استادیار، مرکز تحقیقات مواد دندانی، گروه ترمیمی، دانشکده دندان‌پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.

³ دانشیار، مرکز تحقیقات ایمپلنت‌های دندانی، گروه پروتز، دانشکده دندان‌پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.

⁴ دانشجو، کمیته پژوهش‌های دانشجویی، دانشکده دندان‌پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.

⁵ دانشیار، مرکز تحقیقات علوم رفتاری، گروه روان‌پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.

چکیده

مقدمه: استرس و فرسودگی شغلی (burnout) در دستیاران دندان‌پزشکی عاملی است که می‌تواند به صورت مستقیم منجر به ضعف روند آموزشی و اقدامات درمانی گردد. هدف از این پژوهش، تعیین میزان استرس و فرسودگی شغلی در دستیاران تخصصی دانشکده‌ی دندان‌پزشکی اصفهان بود.
مواد و روش‌ها: این مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی، بر روی ۹۰ دستیار تخصصی دندان‌پزشکی به روش سرشماری انجام گرفت. پرسش‌نامه‌های استاندارد جهت سنجش میزان استرس و فرسودگی شغلی بین دستیاران تخصصی توزیع شد. روایی و پایایی این پرسش‌نامه‌ها بررسی و تأیید گردید. اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه‌ی 20 و روش‌های آماری توصیفی و آزمون‌های آماری پیرسون و t-test جهت آنالیز داده‌ها در سطح معنی‌داری (p value < 0/05) بررسی شدند.
یافته‌ها: در این مطالعه، ۳۹ دستیار مرد (43/3 درصد) و ۵۱ دستیار زن (56/7 درصد) شرکت نمودند. میانگین نمره‌ی استرس دستیاران برابر با (11/8 ± 46/5)، در بازه‌ی استرس متوسط بود. میزان استرس در دو جنس تفاوت معنی‌داری نداشت (p value = 0/633). اما بین دو گروه سنی بالای ۲۸ سال و پایین ۲۸ سال تفاوت معنی‌دار وجود داشت (p value = 0/016). فرسودگی شغلی در سطح شدید، در سه زیرمجموعه‌ی آن شامل دستاوردهای فردی برابر 27/8 درصد، خستگی روحی برابر 8/9 درصد و شخصیت‌زدایی برابر 40 درصد بود. بین میزان استرس و سه پارامتر فرسودگی شغلی، رابطه‌ی خطی وجود داشت.
نتیجه‌گیری: دستیاران تخصصی دانشکده‌ی دندان‌پزشکی اصفهان، سطح متوسطی از استرس و سطوح نسبتاً بالایی از فرسودگی شغلی را نشان دادند که به نظر می‌رسد لزوم برنامه‌ریزی در جهت کاهش استرس و فرسودگی شغلی باید مورد توجه قرار گیرد.
کلید واژه‌ها: استرس، فرسودگی شغلی، دستیاران تخصصی، دندان‌پزشکی.

عنوان مقاله [English]

Stress and burnout among postgraduate students in Isfahan Dental School in 2014-2015 educational year

نویسندگان [English]

• Masoud Saatchi ¹
• Hamid Mazaheri ²
• Behnaz Ebadian ³
• Farzad Ghassemi ⁴
• Mostafa Najafi ⁵

¹ Professor, Dental Research Center, Department of Endodontics, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.

² Assistant Professor, Dental Materials Research Center, Department of Operative Dentistry, School of Dentistry, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.

³ Associate Professor, Dental Implants Research Center, Department of Prosthodontics, School of Dentistry, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.

⁴ Dental Student, Dental Students Research Center, School of Dentistry, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.

⁵ Associate Professor, Behavioral Science Research Center, Department of Psychiatric, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.

چکیده [English]

Introduction: Stress and burnout among postgraduate dental students are factors that can directly affect the practitioners, resulting in low quality of education and patient management. The aim of the present study was to assess the rate of stress and burnout in postgraduate dental students in Isfahan Dental School.
Materials & Methods: This cross-sectional descriptive/analytical study was performed by the census method on 90 postgraduate dental students. Standard questionnaires were distributed among the postgraduate students for measuring the rate of stress and burnout. The validity and reliability of the questionnaire were verified. Data were analyzed with SPSS 20, using descriptive statistical methods, Pearson’s test and t-test. Statistical significance was set at (p value = 0.05).
Results: Thirty-nine male and 51 female postgraduate dental students participated in this study. Total mean stress score was (46.5 ± 11.8), which was considered moderate. The stress rates were no significantly different between males and females (p value = 0.633) but there was a significant difference between two age groups of above and below 28 years (p value = 0.016). Emotional exhaustion (8.9%), personal accomplishment (27.8%) and depersonalization (40%) constituted the components of the high levels of burnout. There was a linear relationship between stress and the three parameters of burnout.
Conclusion: Postgraduate dental students in Isfahan Dental School exhibited a moderate level of stress and a relatively high level of burnout, making it necessary for planning in order to lower the levels of stress and burnout.
Key words: Burnout, Dentistry, Stress, Postgraduate Students.