مجله دانشکده دندان‌پزشکی اصفهان

تعیین موقعیت آناتومیک شریان آلوئولار خلفی- فوقانی درون سینوس ماگزیلا با استفاده از تصاویر CBCT در افراد بالای 20 سال

نوع مقاله : مقاله‌های پژوهشی

چکیده

مقدمه: به منظور جلوگیری از عوارض ناخواسته در جراحی‌ها، دانستن نحوه‌ی تأمین جریان خون سینوس ماگزیلا اهمیت دارد. هدف از این مطالعه، ارزیابی شریان آلوئولار خلفی- فوقانی در سینوس ماگزیلا با استفاده از تصاویر CBCT در افراد بالای 20 سال بود.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه‌ی توصیفی- تحلیلی، تصاویر CBCT تعداد 135 نفر با میانگین سنی 34/4 سال، مورد بررسی قرار گرفت. قطر شریان، فاصله تا دیواره‌ی مدیال سینوس و وضعیت قرارگیری درون دیواره‌ی سینوس در نمای کرونال، ارزیابی شد. در پایان، داده‌های به دست آمده از نرم‌افزار SIDEXIS 3D وارد برنامه‌ی SPSS نسخه‌ی 20 شد و با استفاده از آزمون‌های آماری تی، کای‌اسکوئر و ANOVA تجزیه و تحلیل گردید (0/05 > p value).
یافته‌ها: تعداد 243 (90 درصد) شریان آلوئولار خلفی- فوقانی، درون سینوس ماگزیلا مشاهده شد که توزیع فراوانی شریان درون سینوس، بین زنان و مردان، تفاوت معنی‌دار نداشت (0/33 = p value). محل شریان با بیش‌ترین فراوانی در ناحیه‌ی مولر اول و کم‌ترین فراوانی در ناحیه‌ی پرمولر اول مشاهده شد. شایع‌ترین تایپ شریان، نوع داخل استخوانی (تیپ I) بود. بیش‌ترین میانگین فاصله‌ی شریان تا دیواره‌ی مدیالی، در ناحیه‌ی مولر سوم و کم‌ترین مقدار در ناحیه‌ی پرمولر اول بود. همچنین با افزایش سن، فاصله‌ی شریان تا دیواره‌ی مدیالی و قطر عمودی کاهش یافت (0/001 > p value).
نتیجه‌گیری: مشخص کردن ساختارهای آناتومیک ذاتی و شریان در سینوس ماگزیلاری، اطلاعات مفیدی را فراهم کرده تا از بروز عوارض ناخواسته طی جراحی اجتناب شود.
کلید واژه‌ها: ششریان خلفی- فوقانی فک، شریان تحت کاسه‌ی چشمی، سینوس ماگزیلاری، سی‌تی‌اسکن با اشعه‌ی مخروطی.

عنوان مقاله [English]

Evaluation of the Posterior Superior Alveolar Artery in Maxillary Sinus with CBCT of Individuals Over 20 Years Old

چکیده [English]

 
Introduction: IIt is important to have proper knowledge about the blood supply of the maxillary sinus to prevent unnecessary complications during surgeries. The aim of the present study was to evaluate the posterior superior alveolar artery (PSAA) in subjects > 20 years of age using the CBCT technique. 
Materials & Methods: In this descriptive ‒ analytical study, CBCT scans of 135 patients, with a mean age of 34.4 years, were analyzed. The diameter, the distance to the medial wall of the sinus and the position of the artery within the sinus wall were evaluated on coronal sections. Data extracted from the SIDEXIS 3D software program were analyzed with SPSS 20, using independent T-test, Chi-squared test and one-way ANOVA (p value < 0.05).
Results: In 243 (90%) patients, PSAA was detected within the maxillary sinus, with no significant difference in distribution of the artery between females and males (p value = 0.33). The most and least frequent locations of the artery were in the first molar and the first premolar areas, respectively. The most common type of artery was intraosseous (type I). The maximum and minimum mean distances between the artery and the medial wall of the artery were found in the third molar and the first premolar areas, respectively. In addition, the mean distance between the artery and the medial wall and the mean vertical diameter decreased with aging (p value ˂ 0.001).
Conclusion:  CBCT can provide useful information about the anatomic structures inherent to the maxillary sinus and PSAA to prevent unnecessary complications during surgery.
Key words: CBCT, Infraorbital artery, Maxillary sinus, Posterior superior alveolar artery.

1. Chitsazi MT, Shirmohammadi A, Faramarzi M, Esmaieli F, Chitsazi S. Evaluation of the position of the posterior superior alveolar artery in relation to the maxillary sinus using the Cone-Beam computed tomography scans. J Clin Exp Dent 2017; 9(3): e394-e399.
2. Pandharbale AA, Gadgil RM, Bhoosreddy AR, Kunte VR, Ahire BS, Shinde MR, et al. Evaluation of the posterior superior alveolar artery using cone beam computed tomography. Pol J Radiol 2016; 81: 606-10.
3. Danesh-Sani SA, Movahed A, ElChaar ES, Chong Chan K, Amintavakoli N. Radiographic evaluation of maxillary sinus lateral wall and posterior superior alveolar artery anatomy: a cone-beam computed tomographic study. Clin Implant Dent Relat Res 2017; 19(1): 151-60.
4. Shahidi S, Zamiri B, Momeni Danaei S, Salehi S, Hamedani S. Evaluation of anatomic variations in maxillary sinus with the aid of cone beam computed tomography (CBCT) in a population in South of Iran. J Dent (Shiraz) 2016; 17(1): 7-15.
5. Haghanifar S, Moudi E, Gholinia H, Mohammadian P. Evaluation of the location of the posterior superior alveolar artery in the maxillary sinus by Cone beam computed tomography. Int J Adv Biotechnol Res 2016; 7 (Special Issue): 1173-81.
6. Ilguy D, Ilguy M, Dolekoglu S, Fisekcioglu E. Evaluation of the posterior superior artery and the Maxillary sinus with CBCT. Braz Oral Res 2013; 27(5): 431-7.
7. Kurt MH, Kursun ES, Alparslan YN, Oztas B. Posterior Superior Alveolar artery evaluation in a Turkish subpopulation using CBCT. Clin Dent Res 2014; 38(2): 12-9.
8. Khojastehpour L, Dehbozorgi M, Tabrizi R, Esfandnia S. Evaluating the anatomical location of the posterior superior alveolar artery in cone beam computed tomography images. Int J Oral Maxillofac Surg 2016; 45(3): 354-8.
9. Güncü GN, Yildirim YD, Wang HL, Tözüm TF. Location of Posterior superior alveolar artery and evaluation of Maxillary sinus anatomy with computerized tomography: a clinical study. Clin Oral Implants Res 2011; 22(10): 1164-7.
مجله دانشکده دندان‌پزشکی اصفهان
دوره 15، شماره 3 - شماره پیاپی 3
مرداد 1398
صفحه 312-321