مجله دانشکده دندان‌پزشکی اصفهان

بررسی تغییرات رادیوگرافیک کندیل مندیبل و رابطه‌ی آن با افزایش سن، اختلالات مفصلی و الگوی ایچنر

نوع مقاله : مقاله‌های پژوهشی

چکیده

مقدمه: تغییر مورفولوژی کندیل مندیبل، از مشکلات شایع در گروه‌های سنی مختلف است. این تغییرات کندیل به دلیل تغییرات اولیه‌ی تصاعدی ریمادلینگ، عمدتاً پیش‌رونده می‌باشد. بنابراین تغییر در اندازه و شکل استخوان کندیل در تشخیص بیماری‌های مربوط به مفصل تمپورومندیبولار از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. لذا مطالعه‌ی حاضر با هدف تعیین وضعیت تغییرات رادیوگرافیک کندیل مندیبل و عوامل مرتبط در آن انجام شد.
مواد و روش‌ها: این مطالعه به روش کوهورت تاریخی بر روی 99 بیمار در دانشکده‌ی دندان‌پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی تهران در سال 1395 انجام گرفت و در آن شاخص‌های اختلالات مفصلی TMDs (Temporomandibular disorders)، سن و الگوی ایچنر (Eichner's Model) در نظر گرفته شد. به منظور بررسی تغییرات کندیل مندیبل، از رادیوگرافی پانورامیک (Panoramic radiography) OPG استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون‌های  2χ و پیرسون و پکیج آماری برای علوم اجتماعی در نرم‌افزار SPSS نسخه‌ی 22 انجام گرفت. سطح معنی‌داری 0/05 در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: در این مطالعه، از 99 مورد رادیوگرافی منتخب، در مجموع 71 مورد (71/7 درصد) تغییر شکل کندیل در سه گروه سنی مختلف دیده شد. کیست الی (Ely's cyst) شایع‌ترین نمای تغییر رادیوگرافی کندیل بود که (50/5 درصد) از افراد حداقل در یک کندیل دچار این حالت بودند و متعاقب آن حدود (49/5 درصد) با وضعیت کندیل صاف‌شده، (16/2 درصد) اروژن و (10/1 درصد) استئوفیت مشاهده شد. اسکلروز با شیوع (1 درصد)، تحدب کندیل با (3 درصد) و تقعر کندیل با (2 درصد) از نماهای نادر بودند.
نتیجه‌گیری: بر این اساس، با بالا رفتن سن، تغییرات کندیل مندیبل بیشتر نمی‌شود. از نظر آماری TMD، در تغییر شکل کندیل مؤثر نمی‌باشد. همچنین گروه C الگوی ایچنر (بدون تماس اکلوزالی در دندان‌های باقی‌مانده) در افراد 60-70 سال به بیش‌ترین میزان یافت شد. این آمار نشانگر این می‌باشد که نیروی اکلوژن افراد مسن، بسیار کم و ضعیف بوده و نیز اکلوژن و بی‌دندانی رابطه‌ای مستقیم با تغییر شکل کندیل نداشته است. با وجود اکلوژن کامل یا فقدان دندان‌های طبیعی (بی‌دندانی) و رابطه‌ی آنها با عملکرد کندیل و مفصل تمپورومندیبولار TMJ (Temporomandibular joint)، اکیداً توصیه می‌شود که دندان‌های طبیعی حفظ شوند و یا در صورت بی‌دندانی، سریعاً دندان‌های مصنوعی جایگزین گردند.
کلید واژه‌ها: کندیل مندیبل، استئوفیت، اختلالات مفصل تمپورومندیبولار، اکلوژن دندانی، مندیبل، مفصل تمپورومندیبولار.

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Radiographic Changes of Mandibular Condyle and its Relationship with Age, Joint Disorders and Eichner's Model

چکیده [English]

Introduction: Alterations in mandibular condyle morphology is one of the common problems in different age groups. These variations of the condylar are mostly progressive due to the initial changes in remodeling. Therefore, alterations in the size and shape of the condylar bone are of particular importance in the diagnosis of temporomandibular joint-related diseases. This study aimed to determine the radiographic changes in mandibular condyles and its related factors.
Materials & Methods: This historical cohort research was carried out on 99 patients in the Faculty of Dentistry, Islamic Azad University, Tehran, in 2016. In this study, the temporomandibular disorders (TMDs), age and Eichner's model were evaluated. Mandibular condyle changes were evaluated using panoramic radiography. Data were analyzed with chi-squared test and Pearson’s correlation coefficient, using SPSS 22 (α = 0.05).
Results: In this study, of 99 cases of radiographic examination in three different age groups, 71 cases (71.7%) of condyle deformity were detected. Ely's cyst was the most commonly seen condylar radiographic change, and 50.5% of the subjects had at least one affected condyle, followed by flat condyle (49.5%), erosion (16.2%) and osteophyte (10.1%) in descending order. Sclerosis (1%), condylar convexity (3%) and condylar concavity (2%) were relatively rare.
Conclusion: Based on the results, condylar changes did not increase with age. Statistically, TMD was not responsible for condylar deformity. The Eichner's pattern C (without occlusal contacts on the remaining teeth) was found to be the most frequent in subjects aged 60-70 years. This indicates that the occlusal forces in the elderly was very low and weak, and the occlusion and edentulism did not have a direct relationship with the condyle deformity.
Key words: Mandibular condyle, Osteophyte, Temporomandibular joint disorders, Dental occlusion, Mandible, Temporomandibular joint.

1. Liu ZJ, King GJ, Herring SW. Alterations of morphology and microdensity in the condyle after mandibular osteodistraction in the rat. J Oral Maxillofac Surg 2003; 61(8): 918-27.
2. Rafferty KL, Sun Z, Egbert M, Bakko DW, Herring SW. Changes in growth and morphology of the condyle following mandibular distraction in minipigs: Overloading or Underloading? Arch Oral Biol 2007; 52(10): 967-76.
3. Assif D, Oren E, Marshak BL, Aviv I. Photoelastic analysis of stress transfer by endodontically treated teeth to the supporting structure using different restorative techniques. J Prosthet Dent 1989; 61(5): 535-43.
4. Hegde S, Praveen BN, Shetty SR. Morphological and radiological variations of mandibular condyles in health and diseases: a systematic review. Dentistry 2013; 2013.
5. Mathew AL, Sholapurkar AA, Pai KM. Condylar changes and its association with age, TMD, and dentition status: a cross-sectional study. Int J Dent 2011; 2011: 413639.
6. Pereira FJ Jr, Lundh H, Westesson PL. Morphologic changes in the temporomandibular joint in different age groups. An autopsy investigation. Oral Surg Oral Med Oral Pathol 1994; 78(3): 279-87.
7. Alomar X, Medrano J, Cabratosa J, Clavero JA, Lorente M, Serra I, et al. Anatomy of the temporomandibular joint. Seminars in Ultrasound, CT, and MRI 2007; 28(3): 170-83.
8. Alexiou K, Stamatakis H, Tsiklakis K. Evaluation of the severity of temporomandibular joint osteoarthritic changes related to age using cone beam computed tomography. Dentomaxillofac Radiol 2009; 38(3): 141-7.
9. Nakai M, Abe M, Miyazaki A, Fujimiya M, Hiratsuka H. Macroscopic and microscopic features of the mandibular condyle in autopsied elderly individuals. Clin Anat 2014; 27(3): 399-407.
10. Kasimoglu Y, Tuna EB, Rahimi B, Marsan G, Gencay K. Condylar asymmetry in different occlusion types. Cranio 2015; 33(1): 10-4.
11. Sekine J, Sano K, Inokuchi T. Effect of aging on the rat condylar fracture model evaluated by bromodeoxyuridine immunohistochemistry. J Oral Maxillofac Surg 1995; 53(11): 1317-21.
12. Takayama Y, Miura E, Yuasa M, Kobayashi K, Hosoi T. Comparison of occlusal condition and prevalence of bone change in the condyle of patients with and without temporomandibular disorders. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 2008; 105(1): 104-12.
13. Magnusson C, Nilsson M, Magnusson T. Degenerative changes in human temporomandibular joints in relation to occlusal support. Acta Odontol Scand 2010; 68(5): 305-11.
14. Farrokhi S, Mazzone B, Yoder A, Grant K, Wyatt M. A narrative review of the prevalence and risk factors associated with development of knee osteoarthritis after traumatic unilateral lower limb amputation. Mil Med 2016; 181(S4): 38-44.
15. Hiltunen K, Vehkalahti MM, Peltola JS, Ainamo A. A 5-year follow-up of occlusal status and radiographic findings in mandibular condyles of the elderly. Int J Prosthodont 2002; 15(6): 539-43.
16. Yale SH, Ceballos M, Kresnoff CS, Hauptfuehrer JD. Some observations on the classification of mandibular condyle types. Oral Surgery, Oral Medicine, and Oral Pathology 1963; 16(5): 572-7.
17. Solberg WK, Hansson TL, Nordstrom B. The temporomandibular joint in young adults at autopsy: a morphologic classification and evaluation. J Oral Rehabil 1985; 12(4): 303-21.
18. Yoshino K, Kikukawa I, Yoda Y, Watanabe H, Fukai K, Sugihara N, et al. Relationship between Eichner Index and number of present teeth. Bull Tokyo Dent Coll 2012; 53(1): 37-40.
19. Nakatsuka Y, Yamashita S, Nimura H, Mizoue S, Tsuchiya S, Hashii K. Location of main occluding areas and masticatory ability in patients with reduced occlusal support. Aust Dent J 2010; 55(1): 45-50.
20. Barker WD, Martinek J. An ultrastructural evaluation of the effect of hydrocortisone on rabbit cartilage. Clin Orthop Relat Res 1976; (115): 286-90.
21. Bentley G, Kreutner A, Ferguson AB. Synovial regeneration and articular cartilage changes after synovectomy in normal and steroid-treated rabbits. J Bone Joint Surg Br 1975; 57(4): 454-62.
22. Cruess RL. Steroid-induced osteonecrosis: a review. Can J Surg 1981; 24(6): 567-71.
23. Paulsen HU. Morphological changes of the TMJ condyles of 100 patients treated with the Herbst appliance in the period of puberty to adulthood: a long-term radiographic study. Eur J Orthod 1997; 19(6): 657-68.
24. Cho BH, Jung YH. Osteoarthritic changes and condylar positioning of the temporomandibular joint in Korean children and adolescents. Imaging Sci Dent 2012; 42(3): 169-74.
25. Al-Ekrish AA, Al-Juhani HO, Alhaidari RI, Alfaleh WM. Comparative study of the prevalence of temporomandibular joint osteoarthritic changes in cone beam computed tomograms of patients with or without temporomandibular disorder. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol 2015; 120(1): 78-85.
26. Yale SH, Rosenberg HM, Ceballos M, Haupt-Fuehrer JD. Laminagraphic cephalometry in the analysis of mandibular condyle morphology. A preliminary report. Oral Surg Oral Med Oral Pathol 1961;14: 793-805.
27. Yamada K, Saito I, Hanada K, Hayashi T. Observation of three cases of temporomandibular joint osteoarthritis and mandibular morphology during adolescence using helical CT. J Oral Rehabil 2004; 31(4): 298-305.
28. Muir CB, Goss AN. The radiologic morphology of asymptomatic temporomandibular joints. Oral Surg Oral Med Oral Pathol 1990; 70(3): 349-54.
29. Crow HC, Parks E, Campbell JH, Stucki DS, Daggy J. The utility of panoramic radiography in temporomandibular joint assessment. Dentomaxillofac Radiol 2005; 34(2): 91-5.
مجله دانشکده دندان‌پزشکی اصفهان
دوره 15، شماره 4 - شماره پیاپی 4
آذر 1398
صفحه 365-375